Για το κουτσομπολιό…

Για το κουτσομπολιό
(Α’ μέρος)

Ερώτηση: Το κουτσομπολιό έχει αξία, για την ανακάλυψη του εαυτού μου, επειδή μου αποκαλύπτει τους άλλους. Σοβαρά: γιατί να μη χρησιμοποιούμε το κουτσομπολιό σαν  μέσο ανακάλυψης εκείνου που πραγματικά συμβαίνει; Δεν με τρομάζει η λέξη «κουτσομπολιό» απλώς και μόνο επειδή το καταδικάζουν αιώνες τώρα.

 

Κρισναμούρτι: Αναρωτιέμαι γιατί κουτσομπολεύουμε;
Όχι επειδή αποκαλύπτονται οι άλλοι σε μας. Και γιατί θα πρέπει οι άλλοι να αποκαλύπτονται σε μας;
Γιατί θέλετε να ξέρετε για τους άλλους;
Γιατί αυτό το εξαιρετικό ενδιαφέρον για τους άλλους;
Και πρώτα απ’ όλα, γιατί κουτσομπολεύουμε;
Είναι μια μορφή ανησυχίας, δεν είναι;
Όπως και οι σκοτούρες, είναι κι αυτό μια ένδειξη ενός ανήσυχου νου.
Και γιατί αυτή η επιθυμία να ανακατευόμαστε στη ζωή των άλλων, να ξέρουμε τι κάνουν ή τι λένε;
Ο νους που κουτσομπολεύει είναι ένας πολύ ρηχός νους, δεν είναι; Είναι ένας νους που  ψάχνει, αλλά κατευθύνεται λάθος.
Εκείνος που έκανε την ερώτηση, δείχνει να νομίζει ότι άλλοι του αποκαλύπτονται επειδή ενδιαφέρεται να μάθει γι’ αυτούς· του αποκαλύπτονται με αυτά που κάνουν, σκέφτονται και λένε.
Μπορούμε, όμως, να γνωρίσουμε τους άλλους όταν δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας; Μπορούμε να κρίνουμε τους άλλους, όταν δεν ξέρουμε πώς δουλεύει η ίδια μας η σκέψη, τι κάνουμε και γιατί το κάνουμε και γιατί συμπεριφερόμαστε όπως συμπεριφερόμαστε;

.

.

 Και ποιος ο λόγος γι’ αυτό το τρομερό ενδιαφέρον για τους άλλους; Αυτή η επιθυμία μας να ανακαλύψουμε τι σκέφτονται και τι νοιώθουν οι άλλοι και να τα κουτσομπολεύουμε πάνω σ’ αυτά, δεν είναι στην πραγματικότητα μια φυγή;
Το κουτσομπολιό, δεν μας προσφέρει μια φυγή από τον εαυτό μας; Κι ακόμα, δεν υπάρχει σ’ αυτό και η επιθυμία να επεμβαίνουμε στη ζωή των άλλων;
Δεν είναι η δική μας η ζωή αρκετά δύσκολη, αρκετά περίπλοκη, αρκετά επίπονη και χωρίς να καταπιανόμαστε με τους άλλους, χωρίς να ανακατευόμαστε στη ζωή των άλλων;
(…) Γιατί το κάνουμε αυτό; Ξέρετε, όλοι το κάνουν.
Στην πραγματικότητα, όλοι –με κάποιο τρόπο- κουτσομπολεύουν κάποιον άλλον. Γιατί;

.

.

Νομίζω ότι κουτσομπολεύουμε τους άλλους, πρώτ’ απ’ όλα, επειδή δεν ενδιαφερόμαστε αρκετά για τη δικής μας της σκέψη και το τι κάνουμε εμείς οι ίδιοι. Θέλουμε να δούμε τι κάνουν οι άλλοι και –γενικά – για να κατακρίνουμε τους άλλους και ίσως, για να το πω ευγενικά, να τους μιμηθούμε. Γιατί θέλουμε να μιμηθούμε τους άλλους; Όλο αυτό δεν δείχνει μια εξαιρετική ρηχότητα από τη μεριά μας; Μόνο ένας εξαιρετικά νωθρός νους θέλει διεγερτικά, και ζητάει να ζωντανέψει βγαίνοντας έξω από τον ίδιο. Με άλλα λόγια, το κουτσομπολιό είναι μια μορφή ευχαρίστησης στην οποία παραδινόμαστε. Έτσι δεν είναι;
(…) Τσακώστε τον εαυτό σας την επομένη φορά πού θα κουτσομπολεύετε κάποιον· και αν έχετε επίγνωση τι κάνετε, θα σας δείξει πάρα πολλά πράγματα για τον εαυτό σας. Μην το κουκουλώσετε λέγοντας ότι έχετε απλώς ένα κριτικό πνεύμα για τους άλλους. Αυτό που κάνετε δείχνει ότι έχετε κάποια ανησυχία μέσα σας, ότι αντλείτε ευχαρίστηση, ότι υπάρχει ρηχότητα και έλλειψη αληθινής, βαθιάς φροντίδας για τους ανθρώπους, μιας φροντίδας που δεν έχει καμιά σχέση με κουτσομπολιό.

.

.

(…) Είμαστε τόσο φτωχοί μέσα μας, που το κουτσομπολιό λειτουργεί σαν μια μορφή πλούσιας διασκέδασης, σαν μια φυγή από τον εαυτό μας. Προσπαθούμε να γεμίσουμε αυτό το κενό μέσα μας, με γνώσεις, με τελετουργίες, με κουτσομπολιό, με τη δουλειά μας, με συμμετοχή σε ομάδες, με αναρίθμητους τρόπους φυγής που υπάρχουν. Έτσι, η φυγή γίνεται πολύ  πιο σημαντική από την κατανόηση εκείνου που συμβαίνει πραγματικά· αλλά η κατανόησή του, απαιτεί προσοχή.
Για να δει κανείς ότι είναι άδειος, ότι έχει πόνο μέσα του, χρειάζεται τεράστια προσοχή και όχι φυγές, αλλά στους περισσότερους από μας, αρέσουν οι φυγές, επειδή είναι πολύ πιο απολαυστικές, πολύ πιο ευχάριστες. Επίσης, όταν δούμε, όταν γνωρίσουμε τον εαυτό μας έτσι όπως είναι, είναι πολύ δύσκολο να τον χειριστούμε και αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε με τον εαυτό μας. Όταν ξέρω ότι είμαι άδειος, ότι υποφέρω, ότι πονάω, τότε δεν ξέρω τι να κάνω μαζί του, πώς να του φερθώ. Και έτσι βρίσκει κανείς διέξοδο σε κάθε είδους φυγή.

.

Το επόμενο ερώτημα είναι πώς σταματάς το κουτσομπολιό — αυτό δεν είναι;
(…) Τώρα: Δεν σταματά από μόνο του, ακριβώς τη στιγμή που έχεις επίγνωση ότι κουτσομπολεύεις; Το «πώς», δεν παρουσιάζεται καθόλου. Το «πώς», εμφανίζεται μόνο όταν δεν έχεις επίγνωση και, σίγουρα, το κουτσομπολιό φανερώνει έλλειψη επίγνωσης.
Πειραματιστείτε μ’ αυτό από μόνοι σας, την επομένη φορά που θα κουτσομπολέψετε και δείτε πόσο γρήγορα, πόσο άμεσα σταματάς να κουτσομπολεύεις, όταν έχεις επίγνωση τι λες, όταν έχεις επίγνωση ότι η γλώσσα σου έχει πάρει φόρα. Τότε, δεν χρειάζεται η δράση της θέλησης για να το σταματήσεις. Το μόνο που χρειάζεται, λοιπόν, είναι να έχεις επίγνωση, να έχεις συνείδηση εκείνου που λες και να δεις όλα όσα πάνε μαζί με το κουτσομπολιό. Δεν πρέπει να το καταδικάσεις ή να το δικαιολογήσεις. Έχετε επίγνωση και θα δείτε πόσο γρήγορα θα σταματήσετε να κουτσομπολεύετε.

Γιατί η επίγνωση ξεσκεπάζει αυτό που κάνουμε, τη συμπεριφορά μας, το μοντέλο της σκέψης μας. Και σ’ αυτό το ξεσκέπασμα, ανακαλύπτει κανείς τον εαυτό του, πράγμα πολύ πιο σημαντικό από το να κουτσομπολεύει τους άλλους για το τι κάνουν, τι σκέπτονται και πώς συμπεριφέρονται..

ΚΡΙΣΝΑΜΟΥΡΤΙ

.

.

Η ερώτηση έγινε στη 9η δημόσια ομιλία στο Οχάι στη Καλιφόρνιας στις 13 Αυγούστου 1949 και βρίσκεται στο βιβλίο:

«Η ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ»

Μετάφραση Νίκος Πιλάβιος

(Εκδόσεις Καστανιώτη)

Επειδή το κείμενο είναι μεγάλο σκέφτηκα να το «κόψω» σε δυο μέρη και στην επόμενη ανάρτηση να βάλω το υπόλοιπο.

*

**

***